DİLBİLGİSİ

DİLBİLGİSİ

İSİM

İsim, bir kişi, mekan(yer) yada bir nesnedir. Buz kitlesi, gazoz kapağı yada
kaynana gibi kavranabilir, somut bir şey yada kavramalr ve duygular gibi
soyut birşeydir.

ZAMİR
Sözlükler bizlere zamirlerin, isimlerin yerini alan kelimeler olduklarını
söylerler. Eğer bu ifade aklınızı karıştırdı ise bunu unutun ve hemen
zamirlere bir göz atalım. Türkçede zamirler şunlardır; Ben, sen, o, biz,
siz, onlar, bizim, sizin, onların, benimki, seninki, onunki.
Ek olarak soru sormak için soru zamirleri vardır; Kim, kimin, ne, hangisi
vs...
Ayrıca kullandığımız isimleri tanımlamak için nispi zamirler vardır. Olan,
yapan, eden gibi.
Bu evin sahibi kimdir cümlesinde kimdir zamir soru şeklinde
kullanılmaktadır.

FİİL

Fiil bir eylem kelimesidir; yapmak, gitmek, istemek, düşünmek gibi. Yani
fiil, varlıkların yaptıkları işleri zamana, biçime ve kişiye bağlayarak
anlatan kelimelerdir. Kısacası, sonuna
-mak, -mek gibi mastar ekleri almış olan her kelime bir fiildir.
Türkçe sondan ek alan bir dil olduğu için fiil gövdesi zamanlara ve
şahıslara göre değişiklik göstermemekle birlikte aldığı son ekler değişir.
Örneğin, koş-mak, fiili zamanalra göre çekildiğinde şu hali alır. Koşmuştum,
koştum, koşuyorum, koşacağım, koşmuş olacağım gibi.

MASTAR
Mastarlar, fiil köklerinin ya da gövdelerinin yani eylem anlatan
bölümlerinin -mek, -mak eki almış halidir. Gitmek, gelmek, bakmak gibi
Yani git fiilinin mastar hali gitmektir. Ancak mastar hali size kimin
gittiğini yada ne zaman gittiğini söylemez. Mastar orada başlı başına
kendini bir zamana yada şahsa bağlamanızı bekleyerek durur. Yukarıdaki
olasılıkların (zaman ve şahıs) birini ya da tümünü açıklamaya hazırdır.
Yalın mastarlar değiştiklerinde kişi, sayı ve zaman içerir hale gelirler.

Şahıs:

Ben: birinci tekil şahıs. Sen: İkinci tekil şahıs O: üçüncü tekil
şahıs

Biz: birinci çoğul şahıs siz: ikinci çoğul şahıs onlar: üçüncü
çoğul şahıs

Sayı:

İsimler çoğu dilde varlıkların sayılarına göre ikiye ayrılırlar. Tekil ve
çoğul (Rusçada ve diğer slav dillerde üçüncü bir hal daha vardır. Tekil,
çoğul ve gerçek çoğul) Tekil isim, ismin bir tek varlığı gösterdiği halidir.
Televizyon, ekmek, ağaç, sevgi gibi. Çoğul isim ise ismin birden fazla
varlığı ve kavram anlattığı halidir. Televizyonlar, ekmekler, ağaçlar,
sevgiler.